Page 9 - mayıs ayı edergi
P. 9

GURME KÖŞESİ

SOFRA ADABI                                                                                      Melis GÜNEL

Yemek insanın en temel ihtiyaçlarından biridir, biyolojik bir ihtiyaçtır. İnsanoğlu aynı zamanda,
eski çağlardan beri, kültür üreten ve her şeyini bu kültürün içinde yaşayan bir varlıktır. İnsan en
doğal davranışlarını elinden geldiği kadar kültürelleştirir.

Yemek toplumsal bir olaydır. Toplum      kadehinde şarap, rakı kadehinde          Bunun yanında çocuklarımıza en az
ve aile biçimlerine karşılık gelen       viski içildiği gözünüzden kaçmaz.        haftada üç kere hatırlatılan;
inançlar ve kültürel yapılanmalar        Öte yandan fakir evin sofrasında         “Yalnızken herkesle gibi, herkesin
insanları bir masa başında               ince belli çay bardağında rakı içen      içindeyken yalnız gibi yemek
toplanmaya, bir arada olmaya teşvik      baba figürü ile aradaki sınıf farkı      yiyeceksiniz”… diyen rahmetli
etmiştir. Birlikte yemek yemek her       vurgulanmaya çalışılır. Gerçekten bir    anneannemizin  sözünü      de
zaman bir takım kurallar, dolayısılıyla  fark var ama bu fark yersiz ve           paylaşmadan geçemeyeceğim
bir sofra adabı gerektirir. Zaman ve     bilgisizce kullanılan bardakların
yer durumuna göre değişiklikler          türünden kaynaklanmıştır. Sofistike      Aile sofralarının eksilmeden arttığı,
görülebilir. Örneğin Batı dünyasında     olalım derken görgüsüzleşen              birbirine vakit ayıran aile bireylerinin
ağız açık yemek çiğnemek, ağız           çevremizde onlarca örnek hala            alt nesilleriyle kültürel sohbetler ve
şapırdatmak ayıptır. Ama bazı            düzey değiştirerek var olmaktadır.       görgü kuralları paylaşımlarının eksik
kültürlerde tam tersine bu şapırtı bir   Herkesin küçüklüğünde olduğu gibi        olmadığı nice güzel sofralar dilerim.
iştah açma öğesi olarak da kabul         sofrada ‘öyle yapma, böyle yap’
edilebilir.                              denmesi o yaşlarda çoğumuzu sinir
Yemek yeme alışkanlıkları ve tarzları,   eden bir uyarıydı.
dünyanın her yerinde sınıf atlamanın
ya da hangi sınıftan olduğunu             Ama ağaç yaşken eğilir deyip o
göstemenin etkili yollarından biridir.   zaman bilinçaltına yerleştirilen
Her televizyon izlediğimde çok           uyarıları bugün çocuklarımıza
güldüğüm sahneler vardır. Türk           büyüklerimiz sayesinde aktarabiliyoruz.
filmine denk gelirseniz durup yemek      Bizim masamızda çocuklarımıza
sahnesini bekleyin derim. Tipik          kullanmasalar da mutlaka tam takım
zengin kız fakir oğlan konulu filmde     servis açmak, yemek sonrası emeği
fabrikatör babanın evinde donanmış       geçene eline sağlık, kesene bereket
sofraya baktığınızda şampanya            denmesini sağlamak, ekmeği
                                         sepetiyle uzatmak ilk aklıma gelen
                                         küçük öğretilerimiz.

                                                                                                 9 www.kesiad.org
   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14