Page 9 - mayıs ayı edergi
P. 9
GURME KÖŞESİ
SOFRA ADABI Melis GÜNEL
Yemek insanın en temel ihtiyaçlarından biridir, biyolojik bir ihtiyaçtır. İnsanoğlu aynı zamanda,
eski çağlardan beri, kültür üreten ve her şeyini bu kültürün içinde yaşayan bir varlıktır. İnsan en
doğal davranışlarını elinden geldiği kadar kültürelleştirir.
Yemek toplumsal bir olaydır. Toplum kadehinde şarap, rakı kadehinde Bunun yanında çocuklarımıza en az
ve aile biçimlerine karşılık gelen viski içildiği gözünüzden kaçmaz. haftada üç kere hatırlatılan;
inançlar ve kültürel yapılanmalar Öte yandan fakir evin sofrasında “Yalnızken herkesle gibi, herkesin
insanları bir masa başında ince belli çay bardağında rakı içen içindeyken yalnız gibi yemek
toplanmaya, bir arada olmaya teşvik baba figürü ile aradaki sınıf farkı yiyeceksiniz”… diyen rahmetli
etmiştir. Birlikte yemek yemek her vurgulanmaya çalışılır. Gerçekten bir anneannemizin sözünü de
zaman bir takım kurallar, dolayısılıyla fark var ama bu fark yersiz ve paylaşmadan geçemeyeceğim
bir sofra adabı gerektirir. Zaman ve bilgisizce kullanılan bardakların
yer durumuna göre değişiklikler türünden kaynaklanmıştır. Sofistike Aile sofralarının eksilmeden arttığı,
görülebilir. Örneğin Batı dünyasında olalım derken görgüsüzleşen birbirine vakit ayıran aile bireylerinin
ağız açık yemek çiğnemek, ağız çevremizde onlarca örnek hala alt nesilleriyle kültürel sohbetler ve
şapırdatmak ayıptır. Ama bazı düzey değiştirerek var olmaktadır. görgü kuralları paylaşımlarının eksik
kültürlerde tam tersine bu şapırtı bir Herkesin küçüklüğünde olduğu gibi olmadığı nice güzel sofralar dilerim.
iştah açma öğesi olarak da kabul sofrada ‘öyle yapma, böyle yap’
edilebilir. denmesi o yaşlarda çoğumuzu sinir
Yemek yeme alışkanlıkları ve tarzları, eden bir uyarıydı.
dünyanın her yerinde sınıf atlamanın
ya da hangi sınıftan olduğunu Ama ağaç yaşken eğilir deyip o
göstemenin etkili yollarından biridir. zaman bilinçaltına yerleştirilen
Her televizyon izlediğimde çok uyarıları bugün çocuklarımıza
güldüğüm sahneler vardır. Türk büyüklerimiz sayesinde aktarabiliyoruz.
filmine denk gelirseniz durup yemek Bizim masamızda çocuklarımıza
sahnesini bekleyin derim. Tipik kullanmasalar da mutlaka tam takım
zengin kız fakir oğlan konulu filmde servis açmak, yemek sonrası emeği
fabrikatör babanın evinde donanmış geçene eline sağlık, kesene bereket
sofraya baktığınızda şampanya denmesini sağlamak, ekmeği
sepetiyle uzatmak ilk aklıma gelen
küçük öğretilerimiz.
9 www.kesiad.org