Page 13 - mayıs ayı edergi
P. 13
DEĞERLİ BİLGİLER
PEŞİN ÖDEME VESAİK MUKABİLİ ÖDEME AKREDİTİF
(Cash Advance / Advance (Cash Against Documents) (Letter of Credit)
Payment) Bu ödeme şeklini , risk açısından Mal Dış ticarette en çok karıştırılan,
İthalatçı firmanın sipariş etiiği Mukabili Ödeme şekliyle kıyaslarsak korkulan ve hatta masraflarından
malların kendisine gönderilmesinden , Vesaik Mukabili Ödeme , Mal dolayı çekinilen akreditifler aslında
önce ihracatçıya ödeme yapmasıyla Mukabili Ödeme şekline göre daha ihracatçı ve ithalatçı açısından en
gerçekleşir. İthalatçı firma aslında az riskli bir ödeme şeklidir diyebiliriz. sağlam ödeme enstrümanlarından
ihracatçı firmayı kredilendirmiştir. Sebebine gelince ihracatçı firma , biridir.
İhracatçı açısından risk unsuru ithalatçının malları kendi ülkesinde Akreditifin tanımını yapmak istersek,
içermeyen peşin ödeme şekli, gümrükten çekip gerekli olan evrak- en basit şekilde ‘Şartlı bir ödeme
ithalatçı açısından en tehlikeli ve ları , yani vesaikleri kendi bankasına garantisidir’ diyebiliriz. Bu tanımdan
riskli ödeme şeklidir diyebiliriz. Peşin verirken bu arada malları ithalatçı yola çıkarak, sadece ihracatçı
ödeme, ithalatçı açısından aşağıdaki ülkeye doğru gönderir. İthalatçı ise korunuyormuş gibi gözükse de
riskleri taşımaktadır anlaşılan mal bedelini ihracatçıya ithalatçıyı da aynı oranda koruyan bir
Sipariş edilen malın/ürünün ödeyerek vesaikleri kendi bankasın- sistem olduğunu söyleyebiliriz.
ithalatçıya gönderilmeme riski, dan alır ve ithalatı gerçekleştirir.Dik- ‘Şartlı’ diye başlayan tanımımızda
Malın istenilen kalitede gelmeme riski, kat ederseniz , ithalatçı firma mal şarttan kasıt , ihracatçı firma akreditif
Malın istenilen miktarda gelmeme riski, bedelini bankaya ödemeden ithalatı metninde geçen yükümlülüklerini
Malın istenilen zamanda gelmeme riski gerçekleştiremiyor. yerine getirip, akreditif metnindeki
Vesaik Mukabili Ödeme şekli, garan- gerekli belgeleri de (eksiksiz ve
MAL MUKABİLİ ÖDEME tili bir sistem gibi gözükse de aşağı- akreditifte tarif edildiği şekilde)
(Cash Against Goods/ Open daki riskleri barındırabilir: bankaya teslim etmesiyle , ihracatçı
Account) firmaya yapılacak ödemenin belir-
Bu ödeme şeklinde ihracatçı siparişi- İthalatçı siparişten vazgeçebilir. lenen akreditif çeşidine göre
ni aldığı malın sevkıyatını yapar, mal İthalatçının ülkesine gelen malı gerçekleşeceğini ifade eder.Yani
ithalatçı ülkeye gelir, ithalatçı malı ihracatçı firmadan almaktan ithalatçı bilir ki akreditifteki yüküm-
çeker ve ihracatçıya ödemeyi vazgeçmesi (en riskli kısımdır). Bu lülüklerini yerine getirmeyen
sonrasında gerçekleştirir. Dolayısıyla risk firmanın durumunun bozul- ihracatçıya ödeme yapılmayacak-
peşin ödemenin tam tersi bir durum masından ithalatçı ülkedeki ekono- tır.İşte bu özelliğinden dolayı ithalatçı
söz konusudur. İhracatçı açısından mik gidişatın kötüleşmesine kadar garanti altındadır.Tanımın devamın-
en riskli ödeme şekli olan mal farklı gerekçeler barındırabilir. da gelen ‘ödeme garantisidir’
mukabili ödeme ithalatçı açısından İthalatçının, kendi ülkesindeki hukuk- kavramından bakarsak ihracatçı da
risk unsuru içermemektedir. Mal sal nedenlerden dolayı gelen malları bilir ki , akreditif metnindeki yüküm-
mukabili ödeme, ihracatçı açısından gümrükten çekememesi ve bunun lülüklerini yerine getirip gerekli
aşağıdaki riskleri taşımaktadır. sonucunda malı reddetmesi evrakları da teslim ettiği taktirde,
Konşimentodaki Consingee ve Notify banka tarafından akreditifin çeşidine
İthalatçı firma malı çektikten sonra kısımlarının karıştırılması. göre kendisine ödeme yapılacaktır.
mal bedelini ödemeyebilir. KABUL KREDİLİ ÖDEME Dolayısıyla ihracatçı da burada
İthalatçı firma mal bedelini zamanın- ( Acceptance Credit ) kendisini garanti altına almıştır.
dan ödemeyebilir. Kabul kredili ödeme şekli, ödemenin
Ödemesi gereken mal bedelini eksik belirli bir süre sonunda yani belirli bir Tanımlardan da anlaşılacağı
ödeyebilir. vadede yapılması söz konusuysa, üzere dış ticaretçinin ödeme
İhracatçı firmaya hiç ödeme düzenlenen poliçeyle yapılan bir yöntemleri konusunda kullanabi-
yapmaksızın sipariş verdikten sonra ödeme şeklidir. Sadece bu özellikle- leceği birden fazla yöntem bulun-
üretim sürecinde ya da sonrasında rden yola çıkarak kabul kredili maktadır.
vermiş olduğu siparişi iptal edebilir. ödeme şeklinin iki temel karakteris-
Mal yola çıktıktan ya da varış güm- tiği vardır:
rüğüne ulaştıktan sonra almaktan 1. Belirli bir vadenin olması,
vazgeçebilir. 2. Bu vadenin bir poliçe ile
Mal mukabili ödeme yöntemi aynı sabitlendirilmesi.
zamanda sektör içerisinde Açık
Hesap (Open Account) olarak da
adlandırılmaktadır.
13 www.kesiad.org
